Tính khả thi của việc chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ và tự động hóa quy trình nghiệp vụ bằng dịch vụ Web trong bài toán chính phủ điện tử

Trong những năm gần đây, với sự phát triển mảnh mẽ của công nghệ thông tin, ngoài việc phát triển xây dựng hệ thống Internet đảm bảo truy cập, khai thác thông tin hàng ngày của người dân thì việc xây dựng Chính phủ điện tử là một trong những vấn đề Công nghệ thông tin được quan tâm hàng đầu tại Việt Nam nhằm mục đích giúp cho sự kết nối giữa người dân và các Cơ quan hành chính được tốt hơn. Từ những bước đặt nền móng cho việc xây dựng CPĐT ở VN vào đầu những năm 2000 cho đến nay, chúng ta đã đạt được những thành tựu nhất định như việc phổ cập tin học đến hầu hết các cán bộ ban ngành địa phương, xây dựng được hạ tầng Công nghệ thông tin sẵn sàng cho kết nối và hướng tới Chính phủ điện tử tập trung như hạ tầng mạng truyền dẫn tốc độ cao, cổng thông tin, website cho các đơn vị, các phần mềm quản lý tác nghiệp cho từng đơn vị, bên cạnh đó là rất nhiều dịch vụ công đã được cung cấp trực tuyến đến người dân.

Với những kinh nghiệm được đúc rút từ thất bại của đề án 112 cùng với nhiều hội thảo về Chính phủ điện tử được tổ chức và sự đóng góp của rất nhiều chuyên gia trong lĩnh vực CNTT, Bộ Thông Tin và Truyền Thông đã chính thức giới thiệu Khung kiến trúc Chính Phủ điện tử Việt Nam phiên bản 1.0 vào tháng 04/2015 với mục đích hướng tới việc xác định rõ các thành phần, bộ phận của tổ chức, cơ quan và các mối quan hệ giữa các thành phần này trong Chính phủ điện tử (1). Khung kiến trúc sẽ là tiền đề giúp cho các Cơ quan hành chính xác định được trách nhiệm, vị trí của từng đơn vị trong sự phát triển chung của Chính phủ điện tử một cách đồng bộ từ Trung ương đến Địa phương, giúp cho các Bộ, ban, ngành địa phương có một cái khung nhìn chung, một hướng đi rõ ràng trong việc xây dựng Chính phủ điện tử toàn diện ở Việt Nam.

Tuy nhiên chúng ta vẫn còn rất nhiều vấn đề cần giải quyết để hoàn thiện xây dựng Chính phủ điện tử ở Việt Nam, trong đó, tính liên thông giữa các phần mềm (bao gồm liên thông trong từng địa phương, bộ ban ngành và liên thông mức quốc gia) và khả năng tái sử dụng linh hoạt các phần mềm có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng giải pháp chung cho Chính phủ điện tử ở Việt Nam. Và đặc biệt, Khung kiến trúc Chính phủ điện tử được nêu ra cũng chưa đề cập nhiều đến vấn đề hết sức quan trọng là chuẩn hóa các quy trình nghiệp vụ cho các ứng dụng nội bộ từng đơn vị, cũng như cho các thủ tục hành chính. Kể từ năm 2008 sau khi chấm dứt đề án 112, Việt Nam đã đưa ra rất nhiều giải pháp để giải quyết vấn đề về cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong hoạt động hằng ngày. Ở các nước phát triển như Hàn Quốc, việc áp dụng giải pháp công nghệ vào giải quyết các vấn đề về chuẩn hóa các quy trình nghiệp vụ tác nghiệp trong Chính phủ đã được ưu tiên từ lâu. Áp dụng công nghệ vào việc chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ như cải cách, chuẩn hóa các thủ tục hành chính sẽ giúp tăng hiệu quả phục vụ người dân của Chính phủ, giảm thiểu thời gian đưa các chính sách vào thực thi trong đời sống. Hiện nay ở một số các đơn vị từ Trung ương đến địa phương đã có những giải pháp công nghệ hỗ trợ cho tin học hóa các quy trình tác nghiệp hằng ngày, có thể kể đến như giải pháp của Công ty DTT ở Đà Nẵng, FPT ở Bắc Ninh, Savis ở Bắc Giang hay một số đơn vị hành chính tại Hải Phòng, Quảng Ninh hay TP.HCM đã đưa các dịch vụ công lên trực tuyến, giúp người dân tương tác tốt hơn với các Cơ quan hành chính. Tuy nhiên các giải pháp này hiện tại không đồng bộ, mang tính nhỏ lẻ và hầu hết đều khó thay đổi chỉnh sửa, các cán bộ nhà nước chỉ tham gia vào hệ thống như người sử dụng, khả năng đóng góp ngược, cải tiến quy trình chưa cao.